Allerhoogste tijd om het beest bij de naam te noemen

De moord op Jo Cox is een extreem-rechtse terroristische daad.

Sinds de schokkende moord op parlementslid Jo Cox zijn alle Britten bezig met het verwerken van deze vreselijke gebeurtenis in verdriet, soberheid en bezinning.

Er is een discussie gaande over wat deze moord betekend, hoe hem te beschouwen en welke conclusies er uit getrokken kunnen worden.

De Quilliam Foundation, een van Engelands meest vooraanstaande anti-extremisme denktanks is de eerste die het beest bij de naam noemt: Een extreem-rechtse nationalistische terreurdaad.
Deze organisatie, die zich hoofdzakelijk richt op het bestrijden van Islamitisch terrorisme windt er geen doekjes om: 'Wij roepen de media op deze daad te beschouwen als iedere daad van jihadistisch terrorisme. Wij roepen het volk op om deze daad bloot te leggen, te isoleren en extremistische ideologie en praat uit te dagen voor wat het is. En we roepen alle landen op om consequent verder te gaan met de aanpak van alle soorten van extremisme.'

Jo Cox, Labour parlementslid voor
Batley en Spen, overleed in het
ziekenhuis nadat ze in haar kiesdistrict
werd neergeschoten en werd gestoken.

Nog niet alles is bekend over de aanval. Wat wel bekend is, is dat de moordenaar een langdurige en aanhoudende belangstelling voor het neo-nazisme had. Hij kocht boeken van 'National Alliance', een Amerikaanse neo-nazi beweging, en drie getuigen verklaren dat hij tijdens het plegen van de aanslag 'Britain first' heeft geroepen. De 'Britain first' beweging ontkent banden met de moordenaar te hebben en zijn broer verklaard hem voor gek.

Waarom is het belangrijk hoe deze daad te duiden?
Het helpt om ons wakker te schudden zodat we kunnen begrijpen hoe we moeten reageren. Als West-Europees land denken we gematigd, redelijk en verstandig te zijn. Maar we zijn niet immuun voor extremistische haat, hoe dan ook. We hebben het liever niet over ons voortdurende fascistische erfgoed. Er zijn al decennia lang fascistische bewegingen die al voor de tweede oorlog met Adolf Hitler sympathiseerden. Dit zijn niet de Islamitische haat-predikers maar haat-dragende fascisten.

De aanslag-pleger was misschien een eenling maar niet de enige die inspiratie vind in het neo-nazisme zoals andere eenzame gekken inspiratie vinden bij ISIS. Het word steeds duidelijker dat hij behoord tot het moordlustige extreem-rechts waar Anders Breivik en Timothy McVeigh ook toe behoren.

Zijn alle extreem-rechtse activisten die immigratie willen tegenhouden en die tegen de Europese unie zijn schuldig aan deze daad? Nee, net zoals niet alle moslims schuldig zijn aan jihadistisch terrorisme. Maar we moeten ons wel bewust zijn van de  toenemende tolerantie voor extreem-nationalistische ideeën zoals die van Donald Trump of Marine Le Pen. We moeten nadenken over waar de grens ligt tussen gevaarlijke opruiing en aanvaardbare uitingen van woede of vervreemding.


West-Europa is voor het merendeel fatsoenlijk en tolerant. De verantwoordelijkheid om het zo te houden ligt bij onszelf.

Lees ook: Charleston Moordenaar = Witte Terrorist

VVD achterban blijkt Kampioen Hand Ophouden

Het is een van de grootste mythes van onze tijd: dat welvaart aan de top wordt gecreëerd en de rest van de samenleving daarvan profiteert. Het is precies andersom.

De echte uitkeringstrekkers werken op de Zuidas en de grootste lasten liggen op de schouders van de leraar, verpleger en vuilnisman.

Er werd onderzoek gedaan naar de vraag welke bevolkingsgroep het meest profiteert van staatssteun. Wat blijkt? Geen grotere parasieten dan de achterban van de VVD.

Kampioen hand ophouden zijn met vlag en wimpel de huizenbezitters. Samen krijgen ze méér overheidsgeld dan alle arbeidsongeschikten bij elkaar, en meer geld ook dan alle handophouders uit de ww, bijstand en sociale werkplaatsen opgeteld. Ze trekken driemaal meer steun dan alle bijstandstrekkers van het land.

De 10 procent hoogste inkomens krijgen tezamen ongeveer evenveel geld aan hypotheekrente aftrek als álle bijstandstrekkers bij elkaar!

Hoezo debat?

Aanvankelijk hield Wilders opzichtig afstand van extreemrechts in Europa. Inmiddels lijkt geen neofascist hem te min.

We zijn mede door internet steeds meer in een zendcultuur verzeild raken. Er wordt veel gezonden, maar weinig geluisterd. Terwijl dat laatste voor een echt debat noodzakelijk is. Koploper is Geert Wilders die alleen maar zendt. Leve de vrijheid van meningsuiting! Ja, er wordt onbehagen geuit, maar de manier waarop dat gebeurt, leidt tot niets. We kunnen elke week wel een nieuw referendum houden. We zijn chronisch ontevreden en doen aan egomarketing. Klagen en nog eens klagen over wat niet deugt. Het ene moment zijn het verkeersdrempels, en het volgende moment is het Zwarte Piet. En dat terwijl we het netto behoorlijk goed hebben. In plaats van dat zogenaamde debatteren, zouden we ons beter eens bezig kunnen houden met de vraag wat er onder die ontevredenheid schuilgaat.

Natuurlijk is dat erg!
De ophef rond Sylvana Simons laat zien dat in het debat een etnische grens wordt getrokken. Je maakt onderscheid tussen bevolkingsgroepen wanneer je Simons verwijt dat ze verraad pleegt en is overgestapt naar de tegenstander. Maar de felle reacties op sociale media zijn alleen representatief voor het debat dat in de politiek en media wordt gevoerd. Het idee dat zij de samenleving op dit gebied weerspiegelen, is onzin. In de maatschappij gaan migranten en niet-migranten over het algemeen een stuk beter met elkaar om. Onderzoek laat zien dat conflicten op de werkvloer waarbij diversiteit een rol speelt, juist getriggerd worden door uitspraken van politici.

Nationalisme
Het centrale probleem in het integratiedebat is het nationalisme van politici als ze stellen dat de levenswijze van migranten conflicteert met onze levenswijze. Dat migranten er andere normen en waarden op nahouden en zich moeten aanpassen aan 'onze' cultuur. Dat idee-fixe zie je over de hele politieke linie, kijk maar naar het Kamerbrede geloof in inburgeringscursussen dat ervoor zorgt dat mensen met een migrantenachtergrond zich tijdens sollicitaties dubbel moeten bewijzen. Ze moeten niet alleen laten zien geschikt te zijn voor een functie, maar moeten ook ten onrechte aantonen dat ze succesvol zijn geïntegreerd.

Nauwelijks nuance
Je kunt zeggen wat je wilt, maar in het algemeen schept een fel debat helderheid. Het is een motor voor verandering, en de aanpak van discriminatie staat nu goed op de agenda. Waar het fout gaat, is waar het debat te fel van toon is en te persoonlijk wordt gevoerd. Dan schiet je het doel voorbij en gaat het niet meer over de kwesties waar je het eigenlijk over wilde hebben. Voorheen leefden Nederlanders meer in netwerken waar ze in contact stonden met een diversiteit aan opinies. Tegenwoordig gaan we veel meer met gelijkgestemden om. Via bijvoorbeeld Facebook en Twitter zien we vooral berichten van mensen die we 'liken'. Waarschijnlijk is dat we het daardoor moeilijker vinden dan eerst om verschillende zienswijzen te accepteren. We willen dat ons eigen standpunt wint en vinden het idee om ergens in het midden uit te komen onaantrekkelijk. Dat de zwijgende meerderheid zwijgt, is niet voor niets. Je wordt nauwelijks gehoord als je in de publieke opinie met een genuanceerd standpunt naar voren treedt.

Wedstrijdje oneliners produceren
De verruwing van het debat gaat ten koste van de inhoud. Met de secularisatie is het respect voor gezag en autoriteit gesneuveld. Wat ervoor in de plaats is gekomen, is een directe en impulsieve expressie van primaire ideeën. De midden- en hogere klasse hebben de taal en het gedachtengoed van wat vroeger de zwakkere sociale klasse werd genoemd, geabsorbeerd. In de Tweede Kamer wordt nu net zo gepraat als in de gemiddelde volkswijk. De emotionele intelligentie is over de hele linie tanende. De Kamervoorzitter zou met heldere regels kunnen komen om ervoor te zorgen dat debatteren meer wordt dan een wedstrijdje oneliners produceren om de kranten te halen.

Brullen voor de vrijheid
Het brullen voor de vrijheid wat je vooral op Twitter ziet, heeft meer weg van infantiel schelden. Het is zelfbevestiging: je wilt er iets mee uitdrukken over jezelf, of aangeven tot welke groep je behoort en je gebruikt daarvoor de ander. In een echt debat wil je eventueel overtuigd worden van een ander standpunt, maar dat is op sociale media niet aan de orde. De scheldpuntstandpunten die daar geventileerd worden, zijn een vorm van instrumentele agressie. Het gescheld moet likes opleveren. In Nederland is een rijke debatcultuur met veel praatprogramma's en opiniepagina's in kranten. Maar we zijn vooral goed in het ventileren van onze mening en het ruimte geven aan verschillende opinies. De stap die daarna komt: het luisteren naar de ander  het verbindende gesprek  beheersen we nauwelijks. Debat in die zin vind op dit moment helemaal niet plaats.'

Lees ook: Het doelgericht dehumaniseren van een hele specifieke groep Nederlanders

'Het doet pijn als mensen hun gelovigheid voorwenden als een reden om op anderen neer te kijken. Ze aanbidden hun Opperwezen, maar eigenlijk zien ze zichzelf als opperwezens, die anderen mogen knechten.'

- Ernst Hirsch Ballin, rechtsgeleerde en CDA-politicus